«Η γιορτή των Υακινθίων στο σχολείο μου»
Θέμα: Γνωριμία των μαθητών του Δημοτικού Σχολείου Αμυκλών με τη γιορτή των Υακινθίων, ανάδειξη της συμβολής των αρχαίων κειμένων στην αρχαιολογική έρευνα σε συνδυασμό με άφθονο παιχνίδι και δράση!
Στόχος: Σκοπός του προγράμματος ήταν η απόκτηση βασικών γνώσεων σε ποικίλα ζητήματα που αφορούν το Αμυκλαίο, η δημιουργία συνδετικών δεσμών μεταξύ των παιδιών, της καθημερινότητάς τους και του αρχαιολογικού χώρου, ώστε να τον θεωρήσουν ως ένα οικείο μέρος για αυτά. Επιπλέον, η συγκεκριμένη δράση στόχευε στην ενίσχυση και προώθηση των εννοιών της συνεργασίας, ισοτιμίας - ισότητας και του ομαδικού πνεύματος.
Πρόγραμμα: Το πρόγραμμα έλαβε χώρα το Μάρτιο στη σχολική αίθουσα και το προαύλιο. Αφού τα παιδιά ανακάλεσαν το μύθο του Υακίνθου, που είχαν μάθει την προηγούμενη χρονιά, γνώρισαν τη γιορτή των Υακινθίων. Οι μαθητές ανακάλυψαν τον τρόπο διεξαγωγής της γιορτής στο αρχαίο κείμενο Δειπνοσοφισταί του Αθήναιου μέσα από λέξεις-κλειδιά, αποφεύγοντας μια στείρα εξιστόρηση. Στη συνέχεια, έγινε εισαγωγή της έννοιας των αναθημάτων μέσα από παιχνίδι και οι μαθητές ετοίμασαν τις δικές τους «προσφορές στους θεούς». Τέλος, με όλα τα συστατικά έτοιμα για την «αναπαράσταση» των Υακινθίων, πραγματοποιήθηκαν αγώνες σκυταλοδρομίας, άθλημα που προάγει και απαιτεί τη συνεργασία και το ομαδικό πνεύμα μεταξύ των αθλητών για να επιτευχθεί το καλύτερο αποτέλεσμα.
«Ρώτα τον αρχαιολόγο»
Θέμα: Γνωριμία με την καθημερινότητα του αρχαιολόγου, τις αρχαιολογικές εργασίες και τις μεθόδους και πρακτικές στο ανασκαφικό πεδίο. Δυνατότητα καθημερινής επίσκεψης στον αρχαιολογικό χώρο, ατομικής περιήγησης, μικρής ξενάγησης, γνωριμίας και συζήτησης με τους αρχαιολόγους. Το περιεχόμενο της δράσης αντλείται από τον ίδιο τον αρχαιολογικό χώρο, και τη διαχρονική σημασία του καθώς και το περιβάλλον εξέλιξης του. Κυρίως, όμως, το περιεχόμενο βασίζεται στην πρωτοβουλία και παρατηρητικότητα του επισκέπτη και στην επιτόπια κατάθεση των ερωτήσεων και των προσωπικών εμπειριών.
Στόχος: Ως αποτέλεσμα του προγράμματος προκύπτει η συναισθηματική σύνδεση της τοπικής κοινωνίας με τον αρχαιολογικό χώρο. Μέσω των προγραμματισμένων δράσεων, οι επισκέπτες ενημερώνονται για τις αρχαιολογικές εργασίες, το περιβάλλον και την ιστορική εξέλιξη του χώρου. Βασικός στόχος είναι και η γνωριμία με το επάγγελμα του αρχαιολόγου. Επιπλέον, ζητούμενα αποτελούν η εξοικείωση και η ευαισθητοποίηση των επισκεπτών ως προς τα πολιτιστικά ζητήματα (διατήρηση, προβολή, κ.α.).
Πρόγραμμα: Το πρόγραμμα υλοποιείται καθημερινά κατά την ανασκαφική περίοδο. Σημείο εκκίνησης ορίζεται η είσοδος στο λόφο και η περιήγηση στο χώρο και τα μνημεία του. Καθώς οι συμμετέχοντες περιηγούνται στον λόφο, τους παρέχονται, από τον αρμόδιο συνεργάτη προκαθορισμένες πληροφορίες για τα μνημεία και την ιστορική διαδρομή τους. Το περιεχόμενο του προγράμματος επικεντρώνεται τόσο στην καθημερινότητα του αρχαιολόγου που σχετίζεται με την ανασκαφική δραστηριότητα, όσο και στη σημασία του ευρύτερου χώρου. Ενημερώνονται και παρακολουθούν τις αρχαιολογικές εργασίες όπως η ανασκαφή, η καταγραφή, η προετοιμασία των αρχαιολογικών ευρημάτων και η φωτογράφιση τους. Παράλληλα, δίνονται εναύσματα για να καταθέσουν τις προσωπικές τους εμπειρίες και τις ερωτήσεις. Για την αξιολόγηση, η οποία γίνεται επιτόπου, ζητείται από κάθε επισκέπτη να συμπληρώσει ένα ηλεκτρονικό ερωτηματολόγιο αξιολόγησης. Η αξιολόγηση προωθεί την έρευνα για την επίτευξη των στόχων του προγράμματος. Τέλος, μέσω της χρήσης μέσων κοινωνικής δικτύωσης δίνεται η δυνατότητα οι συμμετέχοντες να μοιράζονται τις γνώσεις και τις εμπειρίες που αποκομίζουν με τους με τους διαδικτυακούς φίλους τους και το Ερευνητικό Πρόγραμμα Αμυκλών.
«Μικροί αρχαιλόγοι εν δράσει»
Θέμα: Η δράση καλεί τα παιδιά να μάθουν για τη χρονολόγηση ευρημάτων, τις εργασίες συντήρησης και αναστήλωσης σε έναν αρχαιολογικό χώρο και τα «χαμένα» μέρη των μνημείων. Δόθηκε επίσης βάση στην συνεργασία του αρχιτέκτονα και του αρχαιολόγου στην ανασκαφική διαδικασία.
Στόχος: Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα είχε ως στόχο οι μαθητές να κατανοήσουν τη φύση της εργασίας του αρχαιολόγου, το πλαίσιο της ανασκαφής και να εξασκηθούν στην αναγνώριση χρονολογικών φάσεων του Αμυκλαίου. Τα μικρά παιδιά αφού θα έχουν γνωρίσει καλά και πολύπλευρα το Αμυκλαίο και θα έχουν βάλει και αυτά το πετραδάκι τους στο ερευνητικό πρόγραμμα, σκοπός είναι, να νιώθουν οικεία με τον αρχαιολογικό χώρο της περιοχής τους και να εξελιχθούν σε ευαισθητοποιημένους πολίτες, που θα φροντίσουν και θα προστατεύσουν το Αμυκλαίο, αλλά και θα το αναδείξουν.
Πρόγραμμα: Το πρόγραμμα πραγματοποιήθηκε κατά τη διάρκεια της ανασκαφικής περιόδου (Ιούλιος) μια φορά την εβδομάδα ξεκινώντας με την ίδια διαδικασία γνωριμίας και ξενάγησης και καταλήγοντας σε διαφορετική εκπαιδευτική δράση κάθε φορά, όπως αφήγηση, παιχνίδι, κατασκευή και ανασκαφή για την επίτευξη αυτοτέλειας των δράσεων. Καθώς οι δραστηριότητες οργανώθηκαν γύρω από πραγματικά αντικείμενα, προκάλεσαν το έντονο ενδιαφέρον των παιδιών και ερέθισαν τη φυσική περιέργεια και την εξερευνητική τους διάθεση.
«Ιστορίες για την Τροφή: Η γιορτή τότε, το πανηγύρι σήμερα»
Θέμα: Γνωριμία με τις διατροφικές συνήθειες και την γεωργική παραγωγή της αρχαιότητας και τη σύγκρισή τους με τη σύγχρονη εποχή.
Στόχος: Οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να πληροφορηθούν για τις διατροφικές συνήθειες των αρχαίων Ελλήνων, να συνδέσουν τις συνήθειες αυτές με ευρήματα της ανασκαφής και να προβούν σε συγκριτικές αξιολογήσεις της καθημερινότητας, των συνηθειών και των εργαλείων των ανθρώπων της εκάστοτε εποχής. Επιπλέον, εξετάζεται ο τρόπος με τον οποίο οι διατροφικές συνήθειες συνδέονται με τον υλικό πολιτισμό και τις συνθήκες διαβίωσης.
Πρόγραμμα: Με βάση τα ευρήματα και με σημείο αναφοράς το βωμό, συνδέθηκαν οι διατροφικές συνήθειες στο πέρασμα του χρόνου, οι οποίες εντάσσονται στο πλαίσιο των θρησκευτικών πανηγυριών. Αναλύθηκαν οι διατροφικές συνήθειες στην περιοχή του Αμυκλαίου κατά τη διάρκεια των θρησκευτικών εορτών και ανακαλύφθηκε μέσω συζήτησης η σύνδεση των συνηθειών τότε και τώρα.
«Αρχιτεκτονικές ιδιαιτερότητες και αναζητήσεις του Αμυκλαίου»
Θέμα: Μια λεπτομερής ματιά στα μοναδικά αρχιτεκτονικά κατάλοιπα του Αμυκλαίου και ζητήματα ανάδειξης αρχαιολογικών χώρων στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Στόχος: Η θεματική ξενάγηση έδωσε τη δυνατότητα στους συμμετέχοντες να περιηγηθούν στο χώρο και να δώσουν έμφαση στην αρχιτεκτονική διάστασή του, να πληροφορηθούν για τις μορφές ανάδειξης αρχαιολογικών χώρο στο εξωτερικό, να προβληματιστούν και να αναρωτηθούν για τις ανάγκες ανάδειξης αρχαιολογικών χώρων στην Ελλάδα και κυρίως του Αμυκλαίου.
Πρόγραμμα: Αρχιτέκτονας, συνεργάτης του Ερευνητικού Προγράμματος Αμυκλών, ξενάγησε το κοινό σε όλα τα σημεία του λόφου, έδωσε πληροφορίες για την δομή των οικοδομημάτων και την χρήση τους και αναφέρθηκε στον χαρακτηριστικό αρχιτεκτονικό χαρακτήρα κάθε φάσης του χώρου. Ακολούθησε η παρουσίαση ανάδειξης αρχαιολογικών χώρων, με φωτογραφίες και σκίτσα από σχέδια αξιοποίησης αρχαιολογικών πάρκων στο εξωτερικό, και των ιδεών για την ανάδειξή του Αμυκλαίου. Στη συνέχεια οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να αναδείξουν σχεδιαστικά το αγαπημένο τους σημείο στο λόφο και να μοιραστούν τις δικές τους προτάσεις διαμόρφωσης και ανάδειξης του αρχαιολογικού χώρου.
«Αρχαιολογία και φυσικό περιβάλλον. Μια θεματική περιήγηση»
Θέμα: Η δράση εστίασε στους φυσικούς παράγοντες που συνέβαλλαν στην δημιουργία του Αμυκλαίου, όπως το έδαφος, το υπέδαφος και τα γεωμορφολογικά στοιχεία της περιοχής.
Στόχος: Βασικός σκοπός ήταν οι συμμετέχοντες να παρατηρήσουν και να συγκεντρώσουν νοητά τα φυσικά στοιχεία του αρχαιολογικού χώρου του Αμυκλαίου, καθώς και να ενημερωθούν για τα μοναδικά υλικά που διαμόρφωσαν τον Θρόνο του Απόλλωνα Αμυκλαίου, το βωμό και τα άλλα οικοδομήματα στη πάροδο του χρόνου.
Πρόγραμμα: Μέσα από την περιγραφή του γεωλογικού τοπίου της ευρύτερης περιοχής της Σπάρτης από την προϊστορία μέχρι σήμερα, οι συμμετέχοντες απέκτησαν μία πρώτη εικόνα για την γεωλογική διαδρομή και εξέλιξη του τοπίου του Αμυκλαίου. Στη συνέχεια αναζήτησαν το ιδιαίτερο γεωλογικό υλικό του χώρου με τη διάκριση των διαφορετικών υλικών κατασκευής των μνημείων, την επισήμανση των ιδιομορφιών τους και την παρουσίαση των γεωλογικών στρωμάτων. Έτσι, οι συμμετέχοντες κατανόησαν τη σημασία των εξωτερικών φυσικών στοιχείων που συντέλεσαν στη κατασκευή του Ιερού του Απόλλωνα Αμυκλαίου στο λόφο της Αγ. Κυριακής.
Έκθεση
Θέμα: Αυτή τη χρονιά, η καθιερωμένη ξενάγηση-παρουσίαση των πιο πρόσφατων ευρημάτων που προκύπτουν από τις ανασκαφικές εργασίες, συνοδεύονταν από μια έκθεση των κατασκευών, φωτογραφιών και άλλου υλικού που δημιουργήθηκε από την υλοποίηση των δράσεων του έτους. Οι δημιουργίες-εκθέματα παρουσιάστηκαν με βάση τις εξής θεματικές ενότητες: Ευρήματα, Δράσεις, Μελλοντική διαμόρφωση του αρχαιολογικού χώρου.
Στόχος: Βασικός στόχος της έκθεσης ήταν η ανάδειξη των ιδεών, της δημιουργικότητας και της φιλοτεχνίας των συμμετεχόντων στο πρόγραμμα, η εξοικείωσή τους με τον περιβάλλοντα χώρο και η επαφή τους με την πολιτιστική τους κληρονομιά.
