Εκθέσεις Ανασκαφών
Έκθεση 2008
31-10-2008 13:30Σύμφωνα με την υπ’ αριθμ. ΥΠΠΟ/ΓΔΑΠΚ/ΑΡΧ/Α2/Φ42/76784/2341-10.10.2008 έγκριση του Υπουργείου Πολιτισμού, για το ερευνητικό πρόγραμμα που εξελίσσεται στο σπαρτιατικό ιερό του Αμυκλαίου Απόλλωνα, πραγματοποιήθηκαν οι εξής εργασίες:
- Ολοκληρώθηκε η σχεδιαστική αποτύπωση και η αρχιτεκτονική μελέτη του μνημειακού εξωτερικού Περιβόλου με στόχο, μεταξύ άλλων, και το ενδεχόμενο μιας μελλοντικής τμηματικής αποκατάστασης. Παράλληλα συνεχίστηκε ανασκαφικά η αναζήτηση του βορειοδυτικού του πέρατος. Στον χώρο αυτό (Τετράγωνο Ξ7) επανατοποθετήθηκε ο τελευταίος σωζόμενος δόμος στην αρχική του θέση πάνω στο διατηρούμενο τμήμα της θεμελίωσης. Στην ίδια περιοχή (Τετράγωνα N3, Ξ3-4) εντοπίστηκαν ίχνη από μεταγενέστερες κατασκευές, μιας δεξαμενής και ενός αγωγού, που χρησιμοποιήθηκε ως οικοδομικό υλικό τμήμα υστερορωμαϊκής ενεπίγραφης ερμαϊκής στήλης και τμήμα από τον στυλοβάτη αρχαϊκής δωρικής κιονοστοιχίας, από τα αρχιτεκτονικά μέλη του θρόνου του Απόλλωνα. Τα κατάλοιπα των μεταγενέστερων κατασκευών πρέπει να σχετίζονται με την πλημμελώς ερευνημένη παλαιοχριστιανική βασιλική, η οποία είχε εντοπιστεί από τον Χρ. Τσούντα το 1890.
- Κατά την αφαίρεση των επιχώσεων του περιβόλου περισυλλέχθηκε πλήθος κεραμικής, κυρίως γεωμετρικών χρόνων, και στα ύστερα οικοδομήματα βρέθηκαν δύο νομίσματα και ένα δαχτυλίδι.
- Ολοκληρώθηκε η ανασκαφική έρευνα στη νότια πλευρά του Ιερού, με σκοπό την αποκάλυψη του προγενέστερου, επίσης μνημειακού εσωτερικού αναλημματικού τοίχου των γεωμετρικών χρόνων (Τχ 1), μήκους 30,00 και πάχους 1,80 μ. Οι διαστάσεις του καθώς και ο μεγάλος αριθμός των λίθων που βρέθηκαν πεσμένοι τόσο στην εσωτερική όσο και στην εξωτερική του παρειά, επιβεβαιώνουν ότι πρόκειται για μια κατασκευή εντυπωσιακού μεγέθους. Κατά την αφαίρεση των επιχώσεων εκτός από την άφθονη κεραμική, των γεωμετρικών κυρίως χρόνων, βρέθηκε μεγάλος ένας αριθμός από χάλκινα αντικείμενα της ίδιας εποχής μεταξύ των οποίων τα αγαλμάτια μιας όρθιας γυναικείας μορφής και ενός ταύρου, ένας πέλεκυς μικρών διαστάσεων και μια περόνη, τα όποια συντηρήθηκαν στο εργαστήριο της Ε’ ΕΠΚΑ.
- Ολοκληρώθηκε ο συστηματικός έλεγχος των επιχώσεων από τις ανασκαφές του Τσούντα που είχαν συγκεντρωθεί κατά μήκος της ανατολικής πλευράς του λόφου της Αγ. Κυριακής σε απόσταση 5 μέτρων από τον εξωτερικό περίβολο. Με τις εργασίες αυτές διαμορφώθηκε ένας διάδρομος πλάτους από 3,00 έως 8,00μ. για την έστω και προσωρινή επίσκεψη και περιήγηση του αρχαιολογικού χώρου. Από το κοσκίνισμα των χωμάτων συγκεντρώθηκαν αρκετά ευρήματα μεταξύ των οποίων μια χάλκινη φιάλη, θραύσματα κεραμίδων με ενσφράγιστες επιγραφές όπου διακρίνονται αποσπασματικά οι λέξεις ΑΠΟΛΛΩΝΟΣ ΕΝ ΑΜΥΚΛΑΙΟΙ, καθώς και τμήματα γυάλινων αγγείων ρωμαϊκών χρόνων.
- Από τον Καθηγητή κ. Μανόλη Κορρέ, σε συνεργασία με τους αρχιτέκτονες κκ. Θ. Μπιλή και Μ. Μαγνήσαλη, μελετήθηκαν διεξοδικά οι ασβεστολιθικοί δόμοι του κολοσσικού βάθρου που στήριζε το ύψους 13 μ. ξόανο του Απόλλωνα και είχαν επαναχρησιμοποιηθεί για τη θεμελίωση της παλαιοχριστιανικής Βασιλικής στα τετράγωνα Δ-Ε 4, 6-7.
- Συνεχίστηκε η σχεδιαστική αποτύπωση, φωτογράφηση και τεκμηρίωση των εντοιχισμένων στην εκκλησία της Αγίας Κυριακής αρχιτεκτονικών μελών. Για την προστασία του αρχαιολογικού χώρου περιφράχθηκε στο σύνολό της η ήδη απαλλοτριωμένη περιοχή, έτσι ώστε να αποτραπούν προσωρινά καταστροφές και άλλοι βανδαλισμοί, μέχρις ότου αποφασιστεί η τελική ανάδειξη του ιερού.
- Συνεχίστηκε η σχεδιαστική αποτύπωση, φωτογράφηση και τεκμηρίωση των αρχιτεκτονικών μελών που απόκεινται στην αυλή του αρχαιολογικού μουσείου της Σπάρτης.
- Από την Καθηγήτρια Κλασικής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, κ. Γ. Κοκκορού-Αλευρά και τον Δρ. Γ. Μανιάτη, Υπεύθυνο Εργαστηρίου Αρχαιομετρίας του Ε.Κ.Ε.Φ.Ε. “ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ”, ολοκληρώθηκαν οι εργασίες αναζήτησης και εντοπισμού των λατομείων απ’ όπου προέρχονται τα μαρμάρινα δομικά στοιχεία των οικοδομημάτων του ιερού. Συγκεκριμένα πρόκειται για δύο λατομεία στον Ταΰγετο στις θέσεις «Γυναίκα» και «Πλατυβούνι». Επισυνάπτονται τα συμπεράσματα της προκαταρκτικής εξέτασης που διενεργήθηκε από τους κκ. Γ. Μανιάτη και Δ. Ταμπακόπουλο. Η έρευνα αυτή θα αποβεί χρήσιμη για την εξεύρεση του απαραίτητου υλικού όταν αποφασιστεί η επικείμενη αναστήλωση των μνημείων.
- Στο πλαίσιο της έρευνας με στόχο τον εντοπισμό επιπλέον αρχιτεκτονικών μελών από τα κτίσματα του ιερού συμπληρώθηκαν ειδικές καρτέλες (οι οποίες επισυνάπτονται) και εντοπίστηκαν σε γενικό χάρτη οι θέσεις των βυζαντινών και μεταβυζαντινών μνημείων της ευρύτερης περιοχής. Η εργασία βρίσκεται σε εξέλιξη.
- Ο υπεύθυνος των ανασκαφικών εργασιών, κ. Σταύρος Βλίζος, παρουσίασε τα συμπεράσματα των ερευνών από το 2005-2008 με ομιλίες που πραγματοποιήθηκαν τον φετινό Οκτώβριο στα αρχαιολογικά ινστιτούτα των πανεπιστημίων Mainz, Βερολίνου, Βόννης, Μονάχου και Βιέννης.